Uit: Elsevier 9 augustus 2003.

LUIE HUISARTSEN


Er zijn te weinig dokters. Laat ze eerst de hoorn opnemen en zich beter organiseren. Wie in het centrum van Amsterdam zijn huisarts nodig heeft, kan soms uren vergeefs bellen. De assistente heeft de hoorn bewust ernaast gelegd, en de dokter is afwezig wegens zwanger- schapsverlof of bijscholing. Zelfs de dure waarnemer blijkt afwezig. Kom morgen maar terug.
Uitwijken naar een andere huisarts is verboden, want de eigen dokter bewaakt het dossier en moet als “poortwachter”de kosten beperken. Conclusie? Er zijn niet alleen te weinig huisart- sen, de dokters die er dienen te zijn, zijn vooral slecht georganiseerd en almaar vaker overwerkt. De meeste van de bijna achtduizend Nederlandse huisartsen zijn nu nog mannen van boven de 45 jaar. Zij hebben een solo-praktijk, maken lange dagen en draaien intensieve avond-, nacht- en weekenddiensten.
Veel dokters vinden de werkdruk te zwaar. Ze klagen over hun honore- ring, belanden opgebrand in de Ziektewet of haken, kerngezond, ver voor hun pensioen- gerechtigde leeftijd af. Niet in de laatste plaats hangen zij hun stethoscoop aan de wilgen omdat ze het vele afscheid nemen van stervende patiënten als te belastend ervaren. Omdat eenderde van alle huisartsen er de komende zeven jaar de brui aan geeft, zal het huidige tekort aan dokters snel toenemen en zullen almaar meer dorpen en wijken zonder arts komen te zitten.
De nieuwe huisartsen zijn vooral jonge vrouwen die in deeltijd werken. Ook bijna alle nieuwe mannelijke huisartsen willen minder werken en kiezen voor een deeltijdbaan in een groeps- praktijk of een gezondheidscentrum. Alleen al om het huidige bestand op peil te houden, moeten er voor iedere vertrekkende dokter twee nieuwe medici worden opgeleid. Aangezien het achtenhalf jaar duurt voordat een nieuwe huisarts van de universiteit komt, blijft het tekort zeker tot 2010 oplopen. Oplossing? Laat de dokters harder werken, stoppen met klagen en de positieve kanten van hun beroep benadrukken. Dat zei Bas Vos, voorzitter van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), in een gesprek met de Volkskrant. Vos heeft gelijk. Afgelopen week concludeerde ING Medinet, het kenniscentrum van de gelijknamige bank, dat huisartsen hun werk beter moeten organiseren, meer moeten samenwerken en administratieve taken vaker dienen uit te besteden.
Als zij op dezelfde, ouderwetse manier blijven werken, zal het huisartsentekort ook na 2010 stijgen. Dan prijst de dokter zich vanzelf uit de markt. De dokters doen er verstandig aan het rapport van Medinet serieus te nemen en te zoeken naar methoden om efficiënter te werken, bijvoorbeeld met elektronische patiëntendossiers. Als de huisarts zo star blijft, zal de burger naar andere wegen zoeken. Nu al kan iedereen voor zijn wissewasjes terecht bij internetaanbieders als de e-maildokter of dokterdokter.
Die kennen geen ingesprektoon en hebben vaak heel kundige adviezen.


Willem Wansink