JAARVERSLAG 5e JAAR WWW.EMAILDOKTER.NL

INLEIDING

Emaildokter.nl bestaat sinds 15 juli 2006 VIJF jaar! Een bijzondere mijlpaal, zeker na de behoorlijke negatieve reacties in de eerste jaren. Hierin is een behoorlijke kentering gekomen, mede door de recente publicatie van de NHG-checklist e-consult (1). Positieve feiten in de afgelopen 12 maanden waren de invoering van het tarief voor het e-consult in de huisartsenpraktijk. De honorering van 4,50 euro per consult lijkt enigszins laag.

Aan de andere kant is het vastgelegd, wat nog jaren had kunnen duren. De Nederlandse Vereniging voor E-Health (NVEH) publiceerde in december 2005 een preadvies voor de KNMG met daarin de zogenaamde zwarte lijst ten aanzien van via internet voor te schrijven medicatie (2). Hopelijk wordt deze meegenomen in de her-evaluatie van de “KNMG-Richtlijn online arts-patient contact” in het najaar van 2006.

Helaas stemde de Tweede Kamer unaniem voor een ingediend amendement in het kader van de nieuwe Geneesmiddelen Wet (3).
Indien deze wet tevens wordt aangenomen in de Eerste Kamer zal het voorschrijven van geneesmiddelen via online consultatie te sterk aan banden worden gelegd. Hierdoor mist Nederland de mogelijkheid om een moderne vorm van aanvraag van medicatie te implementeren.

Emaildokter.nl publiceerde een tweede boek met als titel “Emaildokter.nl in de media” (4). Hierin zijn alle beschikbare perspublicaties gebundeld vanaf de oprichting tot begin 2006. Tevens vond een bijzondere discussie plaats in een editorial in de Annals of Internal Medicine waarin getwijfeld wordt aan implementatie van het e-consult op basis van evidence-based medicine (5). Volgens de auteur stagneert het gedegen en langdurige onderzoek hiernaar de implementatie van het e-consult.

Twee nagekomen artikelen uit de British Medical Journal van 2004 zijn het lezen waard. Hierin wordt de implementatie van het e-consult in Engeland beschreven (6,7). Het artikel van Teun Stigter “E-Health spelregels toe aan revisie” (8) is een absolute must om te lezen. Het geeft de duidelijkheid die we momenteel hard nodig hebben ten aanzien van dit onderwerp, dat eigenlijk op de prioriteitenlijst van iedere gezondheidsorganisatie dient te staan.
De Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) publiceerde een onderzoek “Veilig mailen met de huisarts” (9). Hieruit blijkt dat patiënten tot nu toe nauwelijks gebruik maken van het raadplegen van de huisarts via e-mail of internet. Dit komt doordat nog weinig huisartsen de mogelijkheid van een e-consult aanbieden.

Tenslotte startte emaildokter.nl begin dit jaar de mogelijkheid tot een face-to-face avondconsult.


RESULTATEN

Van 1 augustus 2005 tot en met 31 juli 2006 ontving ik 2232 e-mails, die betrekking hadden op een medische vraag. Een groei van 4 % ten opzichte van het vorige jaar.
Het aantal mensen zonder vaste huisarts was praktisch nul. Wederom werd er gemaild vanuit België en Duitsland.

De internetsite werd door gemiddeld 118 visitors per dag bekeken. Het 0900-100.100.200 nummer (70 e.c.p.m.) had een gemiddeld aantal belminuten van 48 per maand.

Hieronder volgen de gebruikelijke tabellen en commentaren.


Tabel 1: de reden van de medische vraag.

REDEN AANTAL PERCENTAGE
Recept 1931 86,5
Terugkoppeling 74 3,3
Second opinion 66 3,0
Geslachtsorgaan vrouw (incl. zwangerschap en OAC) 37 1,6
Bewegingsapparaat 19 0,9
Huid/kaalheid 18 0,8
Andere reden/geen diagnose 17 0,8
Geslachtsorgaan man 14 0,6
Luchtwegen/keel/allergie 13 0,6
Algemene malaise/vermoeidheid 10 0,4
Hart- en vaatstelsel 8 0,4
Zenuwstelsel 8 0,4
Psychische problemen 6 0,3
Oogaandoening 4 0,2
Urinewegen 4 0,2
Endocriene klieren/overgewicht 2 0,1
Ooraandoening 1
TOTAAL 2232 100

94 procent van verzoeken voor een recept betrof erectiebevorderende (ED) medicatie bij vooral weer de groep mannen van 30-gers en 50-plussers. Dit is 81,5 procent van het totale aantal contactredenen (2232). In de dagelijkse huisartsenpraktijk varieert het aantal consulten voor een nieuw erectieprobleem van 0 tot 10.

Het merendeel van de mannen was tussen de 40 en 70 jaar oud (10).De indruk bestaat dat het op deze wijze verkrijgen van ED-medicatie een behoorlijke hoeveelheid schroom wegneemt en veel relaties weer brengt naar de mooie en bijzondere begindagen. Een telefonisch consult werd vaak op prijs gesteld.

De second opinion betrof vaak een miscommunicatie tussen patiënt en eigen huisarts of specialist. Vaak kon deze rechtgetrokken worden, waarna beide partijen weer met elkaar verder konden.

Daarbij waren de redenen voor andere consulten weer talloos, zoals behoort bij de huisartsgeneeskunde:

Waar kan ik een zaaddonor vandaan halen?

Moet ik wel of geen darmonderzoek laten doen bij veel darmkanker in de familie?

Een verzoek voor een antidepressivum bleek na een persoonlijk consult puur een kwestie te zijn van burnout.
Enige bezoeken aan een psycholoog bracht hierin positieve verandering te weeg.

Vaginaal bloedverlies op de avond voor vertrek naar Zuid-Europa werd bliksemsnel door een locale gynaecoloog beoordeelt,
waardoor patiënte met een gerust hart de volgende dag het vliegtuig in kon.

Ik ben gebeten door mijn wurgslang. Wat nu? Bezoek aan een EHBO van een plaatselijk ziekenhuis bood uitkomst.

Ik heb na het plaatsen van een balpen in mijn anus een erg riekende geur aldaar overgehouden. Een consult bij een specialist nam de onzekerheid weg.

Een jonge man onderging een correctie van zijn penisstand na aanvraag van ED-medicatie. Hij had hiermee al jarenlang rondgelopen zonder ergens advies te durven vragen.

Een Nederlandse vrouw, woonachtig in Zweden, werd via een telefonisch consult verwezen naar een locale fysiotherapeut in verband met voor haar onbegrijpelijke nekklachten.

“ Dat had ik zelf ook kunnen verzinnen, maar heb dat niet gedaan”. Diverse digitale foto’s werden bijgevoegd in verband met een dermatologisch consult.

En voor het eerst stuurde iemand een foto toe van zijn conjunctivitis (oogontsteking).

Moet ik wel of geen vruchtwaterpunctie laten doen?

Ik word badend in het zweet wakker terwijl het niet warm is. Wat kan dit zijn?


Tabel 2: de gestelde diagnosen.

DIAGNOSE AANTAL PERCENTAGE
Geslachtsorgaan man 1829 82,0
Andere reden/geen diagnose 137 6,0
Psychische problemen 51 2,5
Huid/kaalheid 47 2,0
Geslachtsorgaan vrouw (incl. zwangerschap en OAC) 37 1,6
Bewegingsapparaat 23 1,0
Maag-darmstelsel 23 1,0
Luchtwegen/keel/allergie 22 1,0
Hart- en vaatstelsel 15 0,7
Algemene malaise/vermoeidheid 11 0,5
Endocriene klieren/overgewicht 11 0,5
Urinewegen 11 0,5
Zenuwstelsel 10 0,5
Oogaandoening 4 0,2
Ooraandoening 1 0,0
TOTAAL 2232 100

Tabel 3: het gevoerde beleid.

BELEID AANTAL PERCENTAGE
E-consult 1397 62,5
Telefonisch consult 682 30,5
Verwijzing eigen huisarts/specialist/internetsite 133 6,0
Persoonlijk consult 20 1,0
TOTAAL 2232 100


Het aantal verzoeken voor medewerking aan Universitaire scripties,
werkstukken voor schoolopdrachten en interviews bedroeg 23.

CONTACT MET DERDEN.

Contacten bleven bestaan met www.griepvaccinatie.nl , de Nederlandse Vereniging voor E-Health (www.vereniging-ehealth.nl ) en het Nationaal Platform E-Health (www.e-healthplatform.nl). Gewerkt werd er in de NONI-huisartsenpraktijk te Capelle aan den IJssel en de Huisartsenposten van Rotterdam, Vlaardingen en Dordrecht.

Zakelijke begeleiding vond wederom plaats door de Heer Ir. H.J. Ploeg. Sasha verzorgde de internetsite en verdere ICT-begeleiding werd verricht door www.dejonghbv.nl. Providing vond plaats via www.intermax.nl
De financiële administratie was in handen van Agnes Hensen (info @ hensenbeheer.nl).

BESCHOUWING

Ook dit jaar is weer gebleken dat het e-consult langzaamaan behoort tot de moderne consultvoering in onze zorg. Er is weinig discussie meer over of het wel mag en kan.
De discussie gaat nu over hoe veilig, zorgvuldig en betrouwbaar het voor arts en patiënt wordt geïmplementeerd. Nederland kan op deze manier het eerste land ter wereld worden met een nieuwe vorm van zorgvuldige geneeskunde met als basiscommunicatie het internet.

AANBEVELINGEN EN CONCLUSIES

  • De conclusies en aanbevelingen uit het voorgaande jaarverslag blijven gehandhaafd.
  • Het woord emailconsult dient vervangen te worden in e-consult.
  • De Nederlandse Vereniging voor E-Health verdient meer financiële steun uit de sponsorwereld, daar dit de enige (nog kleine) groep professionals uit de zorg is met al jarenlange praktische ervaring op het gebied van e-consultatie.
  • De Eerste Kamer heeft als taak om de in de Tweede Kamer aangenomen wetgeving op het gebied van internetmedicatie zo aan te passen dat Nederland een vooruitstrevende houding blijft aangeven op dit gebied.
  • De implementatie van het Elektronisch Medicatie Dossier (EMD) moet gesteld worden op 1 januari 2007.
  • Er dient spoedig onderzoek plaats te vinden waarom de huisarts zo huiverig staat ten opzichte van het e-consult.
  • Een bredere aanmoediging van het e-consult door de overheid past bij de huidige snelle ontwikkelingen hiervan en toont het nemen van durf.
  • Erectiebevorderende medicatie via internet kan uit praktisch oogpunt veilig geschieden. Voor hen die dit evidence based willen aantonen ligt een mooi terrein van onderzoek braak.

  • Over de veiligheid van het versturen van patientengegevens via internet en e-mail dient snel een protocol ontwikkeld te worden.

  • Alle zorgverleners die via internet aan consultverlening doen zouden een jaarverslag moeten schrijven, mede ten bate van de veelal wantrouwende omgeving, die hierdoor haar wantrouwen kan verlaten.
  • Het e-consult in de zorg verbetert vooral de service ten bate van de patiënt.

LITERATUUR

1. NHG-Checklist e-consult: implementatie van e-consult in de praktijk.
Huisarts en Wetenschap 49 (8) juli 2006: 89.
2. Nederlandse Vereniging voor E-Health: www.vereniging-ehealth.nl
3. Voorschrijven via online consult sterk aan banden. Pharmaceutisch Weekblad;
nummer 27/28 (7 juli 2006).
4. Dr. R. Mol. Emaildokter in de media. Uitgeverij www.bergboek.nl
5. John D Halamka. Shall we wait for the evidence? Annals of Internal Medicine,
volume 144, issue 10: 775-776 (16 May 2006).
6. Josip Car, Aziz Sheikh. Email consultations in health care: 1- scope and
effectiveness. British Medical Journal, 2004; 329: 435-438.
7. Josip Car, Aziz Sheikh. Email consultations in health care: 2- acceptability and safe
application. British Medical Journal, 2004; 329: 439-442.
8. Teun Stigter. E-Health spelregels toe aan revisie. Zorgspecial 2006; nummer 1.
9. www.npcf.nl (klik bij zoeken op “e-consult huisarts”).
10. Harald Kedde, Ge Donker. Huisarts en Wetenschap 49 (8) juli 2006: 410-414.


Rhoon, 20 augustus 2006

Dr. R. Mol, huisarts/emaildokter,
A. van Hobokenstraat 7,
3161 KR Rhoon.
Tel: 06-53.48.37.64 / 0900-100.100.200.
E-mail: info @ emaildokter.nl
Internet: www.emaildokter.nl


Dr. R. Mol, huisarts



Contactgegevens
Dr. R. Mol, huisarts
info@emaildokter.nl
BIG nr: 39022840101
Huisartsenpraktijk Fascinatio